ترمیم شکاف لب و کام
شکاف لب و شکاف کام از شایعترین بیماری های هنگام تولد هستند . تشکیل ناکامل لب ( شکاف لب ) و یا سقف دهان ( شکاف کام ) ممکن است به تنهائی یا باهم رخ دهند . این بیماری ها ممکن است شدت متفاوت داشته ، و یک یا هر دو طرف صورت را درگیر نمایند.
شکاف لب فوقانی و یا سقف دهان ، در مراحل ابتدائی رشد قبل از تولد فرزند شما رخ می دهند . در طی مراحل نمو جنینی ، ممکن است بعضی اجزای لب فوقانی یا سقف دهان بصورت طبیعی ساخته نشوند . ترمیم شکاف لب و کام ، از انواع جراحی پلاستیک هستند که با تصحیح این اختلالات نمو ، عملکرد طبیعی را برقرار نموده و ظاهری طبیعی تر برای بیمار ایجاد نمایند . بیشتر شکاف ها را می توان با تکنیک های ویژه ی جراحی پلاستیک ترمیم نموده و ضمن افزایش توانائی کودک در خوردن ، صحبت کردن ، شنوائی ، تنفس ، سبب ایجاد ظاهر و عملکرد طبیعی گردید.
گروهی از متخصصین می توانند به بیمار کمک نمایند
در ترمیم شکاف کام و یا لب ، ارزیابی اولیه توسط گروهی از متخصصین ضروری است . این گروه باید همراه یکدیگر برنامه ی درمانی مشتمل بر ترمیم جراحی شکاف ، بازتوانی گفتار ، و تصحیح دندانی را تبین نمایند . این گروه می تواند شامل افراد زیر باشد.
جراح پلاستیک ، متخصص اطفال ، دندانپزشک اطفال ، متخصص گوش و حلق و بینی ، متخصص گفتاردرمانی ، پاتولوژیست گفتار ، مشاور ژنتیک ، کارمند امور اجتماعی
بیشتر از جراحی زیبائی
جراحی ترمیم شکاف عملی اختصاصی است که هدف آن نه تنها بستن محل نقص ، بلکه برقرار کردن عملکرد طبیعی برای کودک شماست . ترمیم شکاف لب که Cheiloplasty نیز نامیده می شود شامل بازسازی ظاهر نرمال با مراحل ذیل است
ترمیم عضلات لب برای ایجاد حرکات طبیعی در هنگام تغییرات صورت ، سخن گفتن ، و خوردن
- بستن شکاف به نحوی که جوشگاه آن در محل ساختارهای طبیعی لب قرار گیرد
- شکل دادن کمان کوپید ( ناحیه انحنا در مرکز لب فوقانی )
- ملاحظه ی فاصله کافی بین لب فوقانی و بینی
- ترمیم لبه ی خارجی یا پایه ی بینی برای ایجاد ظاهر طبیعی
از آنجا که کام ، هم سقف دهان را می سازد و هم کف بینی را شکل می دهد ، لذا در ترمیم شکاف کام باید ملاحظات زیر را در نظر داشت
عملکرد و رشد طبیعی گفتار
- ارتباط کام با کانال شنوائی
- رشد دندانی و ارتباط طبیعی فکی
چون وجود شکاف در شکل بینی نیز تاثیر می گذارد ، ممکن است نیاز به اعمال بعدی برای اهداف زیر نیز وجود داشته باشد
ایجاد تقارن بین سوراخ های بینی
- ایجاد طول طبیعی کولوملا ( بافتی که سوراخ های بینی را از هم جدا می کند )
- افزایش زاویه ی نوک بینی برای پیشگیری از صاف شدن نوک بینی یا کشیده شدن آن به سمت پائین
چه هنگامی باید کودک من تحت جراحی قرار گیرد ؟
زمان ترمیم شکاف ها بستگی به شرایط شخصی کودک شما دارد . بطور کلی ترمیم لب بین 2 تا 4
ماهگی، هنگامی که تغذیه و رشد کودک روند ثابتی دارد ، انجام می پذیرد .
ترمیم شکاف کام معمولا کمی دیرتر ، حدود 9 تا 18 ماهگی انجام می شود . ممکن است ترمیم شکاف ، به تعویق انداخته شود تا سایر مشکلات جدی تر مانند اختلالات قلب یا ریه درمان شوند .
در هنگام مشاوره چه باید کرد ؟
موفقیت و بی خطر بودن عمل جراحی شکاف فرزند شما ، با یک جلسه مشاوره با جراح پلاستیک آغاز شده ، و تا حد زیادی بستگی به صداقت شما دارد .
آمادگی بحث درباره ی موارد زیر را داشته باشید
- نگرانی های خود ، و ارزیابی وضعیت کودکتان
- انتخاب های موجود برای ترمیم شکاف لب و یا کام
- نتایج احتمالی جراحی و مخاطرات و عوارض ممکن
- روش درمانی انتخابی
در مورد نگرانی های خود در رابط با فرزندتان ، و نیز در مورد توانائی جراح پلاستیک برای حل مشکلات او ، صادق باشید . موفقیت و بی خطر بودن جراحی و رضایتمندی کلی از عمل مستلزم آن است که شما
صادقانه نگرانی های خود را در میان بگذارید
- سوابق بهداشتی فرزندتان ، منجمله مصرف داروها ، ویتامین ها ، و مکمل های گیاهی ، را بطور کامل در اختیار قرار دهید .
- آموزش های جراح پلاستیک خود را به دقت دنبال نمائید .
آمادگی برای عمل
پیش از عمل جراحی ، جراح پلاستیک شما موارد زیر را با شما در میان خواهد گذاشت .
ملاحظات قبل از عمل ، آزمون های تشخیصی ، و داروها
- آموزش ها و داروهای روز عمل
- اطلاعات ویژه در رابطه با بی هوشی
بعلاوه جراح پلاستیک شما محل انجام عمل جراحی را نیز بیان می کند . ترمیم شکاف معمولا در یک بیمارستان و تحت بی هوشی عمومی انجام می گیرد .
پیش از جراحی
گاهی اوقات ممکن است به فرزند شما یک وسیله ی داخل دهانی که اصطلاحا اوبتوراتور نامیده می شود ، داده شود تا پیش از ترمیم شکاف لب از آن استفاده نماید . این وسیله در تغذیه ی کودک کمک کرده و سبب حفظ قوس لب قبل از جراحی می گردد .
مراحل جراحی
در حین عمل جراحی شکاف لب و کام چه اتفاقی رخ می دهد ؟
مرحله اول – بی هوشی
برای حفظ آسایش فرزندتان طی عمل جراحی ، بی هوشی عمومی بکار گرفته می شود .
مرحله دوم – برش جراحی ( انسزیون )
هدف عمل جراحی شکاف لب ، بستن ناحیه جداشدگی لب و ایجاد عملکرد ، ساختار ، و نمای طبیعی در لب فوقانی است . برش جراحی در دو طرف شکاف لب داده شده و فلپ هائی ایجاد می شود تا با رساندن آنها به یکدیگر و بخیه کردن آنها ، شکاف لب بسته شود .
ترمیم شکاف کام نیازمند تغییر موقعیت بافت ها و عضلات است تا شکاف کام بسته شده و سقف دهان ساخته شود . برش های جراحی در دو طرف شکاف داده شده و فلپ های وبژه جهت تغییر موقعیت عضلات و اجزای سخت و نرم کام بکار گرفته می شوند . سپس محل ترمیم ، معمولا در خط وسط سقف دهان ، با بخیه بسته می شود ، به نحوی که طول کافی کام جهت تغذیه و گفتار طبیعی ، و نیز رشد مداوم در طول زندگی را میسر سازد .
مرحله سوم – بستن برش ها
برش های عمل شکاف لب و کام را می توان با بخیه های قابل جذب یا غیرقابل جذب ترمیم کرد .
توجه : مهم است بدانیم که اگرچه می توان یک شکاف را در یک عمل جراحی ترمیم نمود ، ولیکن درمان کودکی که با شکاف متولد شده است در طول دوره ی نوجوانی ، و گاهی اوقات حتی جوانی نیز ادامه یافته و با رشد کودک ، ممکن است اعمال جراحی ثانویه برای بهبود عملکرد یا شکل ظاهری لازم شود .
مرحله چهارم – ملاحظه ی نتایج
معمولا جوشگاه های خارجی عمل ترمیم شکاف ، در طرح و نقش های طبیعی لب بالا و بینی قرار می گیرند . با گذشت زمان ، این موارد کمرنگ شده و توانائی فرزندتان برای رشد و عملکرد طبیعی بهبود خواهد یافت .
حقایق مهم درباره ی مخاطرات جراحی ترمیم شکاف
تصمیم برای انجام عمل جراحی شکاف بسیار فردی بوده ، و جراح پلاستیک شما فوائد ، اهداف ، مخاطرات احتمالی ، و عوارض این عمل را برای شما توضیح خواهد داد . از شما خواسته می شود که برگه رضایت را امضاء نمائید که نشان می دهد شما نوع عمل جراحی ، گزینه های دیگر ، و مخاطرات و عوارض محتمل را کاملا فهمیده اید .
بعضی از مخاطرات عمل شامل موارد زیر هستند
- خونریزی ( هماتوم )
- اشکال در التیام برش ها
- التیام نامنظم جوشگاه ها مثل کشیدگی ( کنتراکچر : جمع شدن یا به هم کشیده شدن بافت ها )
- باقیماندن نامنظمی یا غیرقرینگی
- خطرات بی هوشی
- حساسیت به چسب ، نخ بخیه ، فرآورده های خونی ، محصولات موضعی ، و داروهای تزریقی
- آسیب به عناصر عمقی تر ( مثل اعصاب ، عروق خونی ، عضلات ، و ریه ها که ممکن است موقت یا دائمی باشند )
- احتمال نیاز به جراحی مجدد
بهبودی فرزند شما و نتایج
پس از عمل جراحی ممکن است پانسمان یا بانداژ بر روی برش های بیرون از دهان فرزند شما گذاشته شود .
ممکن است دستورالعمل های مشخصی مانند این موارد به شما داده شود :
چگونه از محل عمل جراحی مراقبت نمائید .
داروهائی که بصورت موضعی یا خوراکی جهت ترمیم زخم یا کاهش خطر عفونت تجویز می گردند .
توجه ویژه به سلامت عمومی فرزندتان، و زمان ملاقات پس از عمل با جراح پلاستیک خودتان
جراح پلاستیک شما و یا پرسنل بخش در مورد چگونگی تغذیه ی فرزندتان و محدودیت ها و فعالیت های ویژه به شما آموزش خواهند داد اگر در اتاق ریکاوری مشاهده کردید که آتل های بی حرکت کننده ی دست برای کودکتان گذاشته شده، تعجب نکنید. این آتل ها مانع می شوند که کودک محل جراحی در طول دوره ی بهبودی آسیب وارد نماید . این آتل ها را می توان چند بار در روز بصورت موقت برداشت ، به شرطی که مراقب باشید فرزندتان محل جراحی را لمس نکرده و شصت خود را نمکد.
ناراحتی کودک شما با استفاده از مسکن ها تخفیف می باید. در صورت لزوم بعضی از بخیه ها باید پس از جراحی کشیده شوند. بهبود زخم ها طی چند هفته با کم شدن تورم، ادامه خواهند یافت .
پس از جراحی، جلوگیری جدی از تابش نور خورشید برای پیشگیری از تشکیل جوشگاه های غیرعادی ضروری است .
نتایج و پیش آگهی
نتیجه ی ترمیم اولیه شکاف لب و یا کام فرزند شما، تفاوت چشمگیری در کیفیت زندگی، توانائی تنفس، غذاخوردن و صحبت کردن او ایجاد خواهد کرد. اگرچه، اعمال جراحی ثانویه برای بهبود ظاهری یا به دلائل عملکردی ممکن است لازم شوند با اینکه جوشگاه های عمل ترمیم شکاف لب غالبا منطبق بر خطوط طبیعی لب قرار می گیرند، و لیکن همیشه قابل تشخیص خواهند بود .